Język polski przechodzi w ostatnich latach coraz szybszą ewolucję. Wiąże się to z rozwojem technologii cyfrowej, za sprawą której powstają nowe urządzenia do komunikacji. W związku z tym wchodzą w życie nieznane dotąd pojęcia i terminy. Na przeobrażenia w słownictwie i strukturze języka polskiego mają też wpływ zmiany w obyczajowości i kulturze. Niektóre słowa wychodzą z użycia, a ich miejsce zajmują nowe wyrazy, wpisujące się na stałe w mowie potocznej, a niekiedy również w języku literackim. W ślad za tym, językoznawcy wprowadzają nowe pojęcia do słowników leksykalnych, a ich pisownia znajduje odzwierciedlenie w słownikach ortograficznych.
Czym charakteryzują się słowniki dla dzieci?
Odpowiedzią na te nowe trendy są słowniki ortograficzne dla dzieci, które podają zarówno pisownię, jak też wykładniki językowych znaczeń. Zawierają wyrazy które niedawno weszły do języka polskiego, wraz z ich polem semantycznym i sposobem odmiany przez przypadki i liczby. Obok haseł podane są reguły i przykłady wyjątków. Wprowadzanie nowej terminologii i obowiązującej pisowni przebiega najbardziej efektywnie, gdy ten proces nawiązuje do realiów dziecięcego świata. Dlatego słownik ortograficzny dla dzieci uwzględnia najnowsze używane przez nie słownictwo. Podaje pisownię imion fantastycznych postaci znanych dzieciom z bajek i filmów. Opierając się na wyimkach i cytatach z różnych opowiastek, uwidacznia użycie słów w różnorodnych kontekstach.
Do dzieci najlepiej przemawia obraz.
Na szczególną uwagę zasługuje ilustrowany słownik ortograficzny dla dzieci, w którym każda strona ozdobiona jest kolorowymi i zabawnymi obrazkami. Taka forma graficzna zwiększa atrakcyjność książki i sprzyja lepszemu przyswajaniu treści. Dla najmłodszych przeznaczony jest bajkowy słownik ortograficzny dla dzieci. Hasła skoncentrowane są wokół rysunków umieszczonych centralnie. Na obrazkach widnieją scenki sytuacyjne, nawiązujące do użycia zwrotów frazeologicznych, czy przysłów. Każdy wyraz podany jest we wszystkich jego odmianach, a najtrudniejsze słowa są dodatkowo objaśnione.
Nie ma reguły bez wyjątków.
To porzekadło odnosi się również do polskiej pisowni. W polskim języku jest szczególnie dużo słów, których pisownię trudno jest uzasadnić. Każdy słownik ortograficzny dla dzieci podaje ogólne zasady oraz wyjątki niepodporządkowane tym regułom. Ponieważ nie ma zasad pisowni wyjątków, dziecko musi zapamiętać obraz wyrazu. Przyczynia się to również do doskonalenia percepcji wzrokowej, która jest podstawą nauki czytania i pisania. Dlatego słownik ortograficzny dla dzieci z najmłodszych klas jest dla nich wsparciem w nauce szkolnej.
Utrwalanie i sprawdzanie wiadomości
Jednym z warunków przyswajania wiedzy jest aktywne działanie. Szkolny słownik ortograficzny dla dzieci jest jednocześnie pomocą dydaktyczną dla nauczycieli. Zawarte w nim dodatkowo ćwiczenia aktywizują uczniów do aktualizowania nabytych wiadomości podczas wykonywania ćwiczeń ortograficznych. Zasady pisowni podane są w postaci map myśli, wymagających zaangażowania wyobraźni przestrzennej i kreatywności. W słowniku ortograficznym dla dzieci zamieszczone są dyktanda, za pomocą których nauczyciel może sprawdzić poziom przyswojenia reguł ortografii i interpunkcji, oraz umiejętności stosowania ich w tekście. Tego typu pomoce służą również do utrwalania wiadomości podczas systematycznej pracy z dzieckiem w domu. Wykorzystują je także reedukatorzy w toku indywidualnych zajęć korekcyjnych z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych.